|
POLSKIE SIŁY POWIETRZNE W WIELKIEJ BRYTANII autor: Wojtek Matusiak
Dywizjony bombowe Średnie bombowce Wellington W czerwcu 1940 r. zaczęto formować pierwsze dwa polskie dywizjony bombowe: 300 i 301. W połowie września 1940 r. osiągnęły one gotowość bojową na lekkich samolotach bombowych Fairey Battle, ale już w październiku rozpoczęto przezbro- |
|
jenie w dwusilnikowe Wellingtony. Jesienią 1940 r. przystąpiono do formo-
wania Dywizjonów 304 i 305. Pierwszy nalot polskich dywizjonów na Wellingtonach przepro- wadzono nocą 21/22 grudnia 1940 r. na Antwerpię. Pierwsze bombardowanie Niemiec (portu w Bremie) przeprowadzono w Nowy Rok 1941. W 1942 r. RAF rozpoczął masowe naloty na poszczególne miasta niemieckie, które kontynuowano do końca wojny, z udziałem polskich bombowców. Rosnące straty dywizjonów bombowych zmusiły PSP do zmian organizacyjnych. Wiosną 1942 r. Dywizjon 304 przydzielono do lotnictwa obrony wybrzeża, do zwalczania okrętów podwodnych. W 1943 r. rozwiązano Dywizjon 301 i przeniesio- |
 |
|
no Dywizjon 305 do lotnictwa taktycznego. W latach 1941-1944 polskie Wellingtony zrzuciły ponad 5000 ton bomb oraz blisko 1500 ton min.
Poległo, zaginęło lub trafiło do niewoli około 750 lotników. Ciężkie bombowce Lancaster Po długich staraniach Inspektorat SP doprowadził na przełomie 1943/1944 r. do przezbrojenia Dyonu 300 w czterosilnikowe bombowce Avro Lancaster. Załogi Dywizjonu 300 wykonywały głównie naloty na cele w Niemczech. Jedynie po inwazji |
|
w czerwcu 1944 r. atakowano obiekty na zapleczu frontu w Normandii. W ciągu
nieco ponad roku działań na Lancasterach, Dywizjon 300 zrzucił ponad 6500 ton
bomb – ponad połowę całego tonażu zrzuconego przez polskie dywizjony bombowe w latach 1940-1945! Poległo w tym czasie ponad 160 lotników Dyonu 300. Wiosną 1945 r., pod kryptonimem „Manna”, lotnictwo alianckie prowadziło zrzuty zaopatrzenia dla głodującej ludności Holandii, pozbawionej środków do życia po zalaniu znacznych połaci kraju wskutek przerwania tam przez Niemców. Ogółem w kwietniu i maju 1945 r. załogi Dywizjonu 300 zrzuciły 152 tony żywności. Lotnictwo obrony wybrzeża |
 |
Wiosną 1942 r. Dyonu 304 rozpoczął przeszkolenie w zwalczaniu U-bootów, po czym podjął patrole nad Atlantykiem i Zatoką Biskajską. W połowie 1943 r. Dywizjon dostał nową wersję Wellingtonów, wyposażoną w radar do wykrywania okrętów podwodnych. W latach 1942-1945 lotnicy Dyonu 304 wykonali 33 celne ataki na niemieckie okręty |
|
podwodne. Zatopiono na pewno dwa U-booty – tyle samo ile cała nasza Marynarka Wojenna w latach II wojny światowej. Lotnictwo współdziałania z wojskami lądowymi Dywizjon 309 309 Dywizjon sformowano w październiku 1940 r. w Szkocji. Jego zadaniem było rozpoznanie i bezpośrednie wsparcie wojsk 1 Korpusu Polskiego na powolnych i słabo uzbrojonych samolotach Westland Lysander. W 1942 r. przekształcono go w jednostkę o dwóch różnych eskadrach: bombowo-rozpoznawczej na Lysanderach i myśliwsko-rozpoznawczej na szybkich, jednomiejscowych samolotach North American Mustang. Ostatecznie Dyon 309 wyposażono w całości w Mustangi i w 1943 r. wykonywał loty rozpoznawcze. Kiedy stało się jasne, że 1 Korpus Polski nie wejdzie jako całość do działań w Europie, jego dywizjon rozpoznawczy stracił rację bytu i podjęto decyzję o przekształceniu Dyonu 309 w myśliwski. Lotnictwo taktyczne W drugiej połowie 1943 r. dokonano w lotnictwie alianckim (w tym w PSP) ogromnej reorganizacji pod kątem planowanej inwazji. Wydzielono tzw. 2. Lotnictwo Taktyczne (2nd TAF) do wsparcia wojsk lądowych, którego jednostki po inwazji miały bazować na lotniskach przyfrontowych. Spośród polskich jednostek, do lotnictwa taktycznego przydzielono I i II Skrzydło Myśliwskie (odpowiednio pod numerem 131 i 133 w strukturze 2nd TAF) oraz 305 |
|
Dywizjon Bombowy, który został przezbro- jony w lżejsze bombowce North American Mitchell i miał odtąd wykonywać zadania bojowe w dzień. W końcu 1943 r. Dywizjon 305 dostał samoloty myśliwsko-bombowe de Havilland Mosquito, w których załoga składała się tylko z pilota i nawigatora. W kwietniu 1944 r. skrzydła myśliwskie przeniosły się na polowe lotniska. 131 Skrzydło na Spitfire’ach (Dywizjony 302, 308 i 317) i 133 Skrzydło (Dyony 306 i 315 oraz 129 Dywizjon RAF) miały się odtąd zajmować również bezpośrednim wsparciem wojsk lądowych, m. in. bombardowaniem. Latem 1944 r. 133 Skrzydło wyłączono z 2nd TAF i |
 |
|
przesunięto do obrony Londynu przed V1.
131 Skrzydło w pierwszych dniach sierpnia przebazowano do wyzwolonej Francji. Na początku września formacja rozpoczęła wędrówkę po kolejnych lotniskach w ślad za przesuwającym się frontem, aż w połowie kwietnia 1945 r. przeniosła się na okupowaną ziemię niemiecką.
W listopadzie 1944 r. również Dyon 305 przeniesiono na lotnisko w wyzwolonej Francji. Lotnictwo 2 Korpusu Polskiego Wiosną w 1943 r. sformowano na Wyspach Brytyjskich Dywizjon 318, jako jednostkę rozpoznania taktycznego 2 Korpusu. Po przeszkoleniu w Anglii, personel wysłano do Egiptu. W kwietniu 1944 r. Dywizjon 318 przebazował się do Włoch. Jego podstawowe zadania aż do końca wojny obejmowały rozpoznanie fotograficzne i wzrokowe, a także korygowanie ognia artylerii dalekiego zasięgu. Jeszcze po oficjalnym końcu wojny Dyon 318 wykonywał loty patrolowe nad Austrią i Jugosławią, dochodziło też do – niekoniecznie przyjaznych – spotkań z samolotami radzieckimi. We wrześniu 1944 r. przystąpiono do formowania dywizjonu korygowania ognia artylerii, który miał wchodzić w skład artylerii 2 Korpusu. W grudniu 1944 r., po zakończeniu szkolenia taktycznego, 663 Dywizjon Samolotów Artylerii wszedł do działań. Do końca wojny piloci dywizjonu wykonali ponad 1200 lotów operacyjnych, w łącznym czasie ponad 1100 godzin. Po wojnie jednostka wykonywała loty łącznikowe i komunikacyjne.
|
|
Grupa Historyczna Lotnictwa Polskiego © 2009 Wszelkie prawa zastrzeżone. |